Έγραψαν για μας

Απανεμιά – Η ιστορική μπουάτ της Αθήνας είναι ακόμα ζωντανή

Ένας τόπος δεκάδων ιστοριών και καλλιτεχνικών στιγμιοτύπων παραμένει απάνεμος, ακμαίος στις δεκαετίες και δίνει χώρο σε νέους δημιουργούς και ρεύματα, μια ανάσα από την Ακρόπολη.

03.06.2017

Φωτογραφίες: Νατάσσα Πανταζοπούλου / FOSPHOTOS

Αρχές της δεκαετίας του ‘60 και το «νέο κύμα» έρχεται, μέσω της κινηματογραφικής nouvelle vague, ορμητικά από τη Γαλλία, επηρεάζοντας το ελληνικό τραγούδι. Ο Αλέκος Πατσιφάς και η νεοσύστατη δισκογραφική εταιρεία «Λύρα» στάθηκαν κάτι σαν νονοί του «Νέου Κύματος», καθώς το οραματίστηκαν περισσότερο σαν διαφημιστικό και επικοινωνιακό τρικ. Οι μπουάτ, πάντως, δηλαδή «τα κουτιά», ή καλύτερα τα μουσικά κουτιά που στεγάζονταν στην Πλάκα έδωσαν χώρο στο Νέο Κύμα να γίνει θεσμός. Την εποχή της ανοικοδόμησης της Αθήνας, δεν γινόταν να δοθούν σχετικές άδειες σε χώρους στην Πλάκα και στο Μοναστηράκι λόγω, φυσικά, της ιστορικότητας της περιοχής. Μέσα σε αυτά τα καμαράκια, τα ισόγεια και τα ημιυπόγεια, που πίστεψαν καλλιτεχνικά και οικονομικά συγκεκριμένοι άνθρωποι, έμελλε να γραφτεί ιστορία.

Τις μπουάτ επέλεγε για τα βράδια του ένα ετερόκλητο κράμα ανθρώπων, δηλαδή εργάτες, μαθητές, φοιτητές, καθημερινοί άνθρωποι, δηλαδή, τους οποίους ένωνε η δίψα για τη μουσική και την επικοινωνία, κάτι που η μυσταγωγία χώρων όπως ο Τιπούκειτος, η Κιβωτός, η Σοφίτα, το Συμπόσιο και άλλων, τους το έδινε σταθερά. Μέσα εκεί, οι άνθρωποι συζητούσαν, απορούσαν, αμφισβητούσαν, διαφωνούσαν, μάθαιναν. Σταδιακά, βέβαια, οι μπουάτ έδωσαν τη θέση τους στα κοσμικά κέντρα με τις μεγάλες πίστες και τις εντυπωσιακές μαρκίζες.

Συνέχεια του άρθρου εδώ: http://popaganda.gr/apanemia/

'Απανεμιά': 50 τετραγωνικά μυσταγωγίας

Ο Κώστας Καίσαρης δεν συγκινείται εύκολα. Πηγαίνοντας, όμως, στην 'Απανεμιά' να ακούσει το Γιάννη Σπανό δεν μπορούσε παρά να γράψει ειδικά για το ΟΝΕΜΑΝ.

Στο πείραμα της Φιλαδέλφειας, οι ναύτες του αμερικάνικου πλοίου βρέθηκαν ξαφνικά στο μέλλον. Στην Αθήνα, κάτω από τον βράχο της Ακρόπολης (στην κυριολεξία) στην Πλάκα, μπορείς να γυρίσεις 50 χρόνια πίσω. Στο 1964. Όταν άνοιξε η 'Απανεμιά'.

Η μοναδική από τις πολλές μπουάτ εκείνης της εποχής που έχει καταφέρει να επιβιώσει. Να νικήσει τον χρόνο, να παραμείνει ζωντανή. Να βλέπεις σε απόσταση δύο μέτρων (να μπορείς να τον αγγίξεις) τον Γιάννη Σπανό, να παίζει πιάνο. Ο χώρος από μόνος του σε υποβάλλει. Λες και είναι ιερός. Αγιασμένος. Από το πέρασμα ποιητών, μουσικών, τραγουδιστών.

Χώρος που αισθάνεσαι την αύρα του να σε ακουμπάει. Που νομίζεις ότι ξαφνικά θα έρθει, ο Γιώργος Ζωγράφος, φορώντας το μαύρο πουκάμισο. Ο Λάκης Παπάς με την κιθάρα του.

Μπουάτ στα γαλλικά σημαίνει κουτί. Αυτό, ακριβώς, είναι η 'Απανεμιά'. Ένας μακρόστενος χώρος, όλα κι όλα 50 τετραγωνικά. Μικρά καρεκλάκια χωρίς πλάτη κι ο ένας δίπλα στον άλλον. Στριμωχτά, χωράνε δεν χωράν 60-70 άτομα.

Εύλογα οι περισσότερο στην ηλικία των 60+. Και νεολαία, όμως. Στα 30 με 35, αλλά και εικοσάρηδες. Ζευγάρια που προσαρμόζονται στο περιβάλλον και δεν βγάζουν κιχ. Μοναδική μάρκα ουίσκι το VAT 69 (έχω ξεχάσει να ρωτήσω τον Πάνο, τον ευγενέστατο ιδιοκτήτη, αν έχουμε μείνει τίποτε κιβώτια από το παρελθόν). Ένα όλο κι όλο χαμηλό ποτήρι(!) που θα πρέπει να στο έχει κρατήσει το γκαρσόνι, γιατί όλα τα άλλα είναι ψηλά.

Δεν είναι εύκολο να επιβιώσουν τέτοιοι χώροι, αυτή την εποχή. Σε μια γειτονιά σαν την Πλάκα, που είναι ξεχασμένη και χωρίς εύκολη πρόσβαση με το αυτοκίνητο. Σε συνδυασμό με την κρίση, αλλά και το μεγάλο ανταγωνισμό στη διασκέδαση. Η 'Απανεμιά' αντέχει.

Τα τελευταία χρόνια έχει φιλοξενήσει καλλιτέχνες σαν τον Νότη Μαυρουδή, τον Αλκίνοο Ιωαννίδη, τον Μπάμπη Στόκα, τον Λεωνίδα Μπαλάφα, τον Χάρη Κατσιμίχα, τα Υπόγεια Ρεύματα και άλλους που δεν κάνουν κάποιες βραδιές για να κονομήσουνε, αλλά για να βρεθούν σε αυτό τον χώρο.

Όχι για το μεροκάματο, αλλά για να εισπράξουν την αύρα.

Δεν είναι η συναισθηματική φόρτιση στους 60+ που επιστρέφουν στο παρελθόν και στα νιάτα τους. Ο χώρος δεν αναφέρεται μόνο στο χθες. Παραμένει ζωντανός. Σε ένα περιβάλλον, που αποπνέει ευγένεια. Σεβασμό.

Όποιος μπαίνει στην εκκλησία κάνει τον σταυρό του. Έτσι ακριβώς, σαν ιερό χώρο, αντιμετωπίζουν όλοι, μικροί και μεγάλοι, την Απανεμιά. Που να βρεις το θράσος, δηλαδή, να μιλήσεις έστω και ψιθυριστά, όταν παίζει δίπλα σου, σε απόσταση αναπνοής, ο Γιάννης Σπανός;

Δεν έχουν βγει και πολλοί σαν κι αυτόν.

Kύριος εκφραστής του νέου κύματος. Πρωτοπόρος στις μελοποιήσεις ποιητών με τις 'Ανθολογίες'. Οι συνθέσεις του σε μπαλάντες και στο ερωτικό τραγούδι, εξαιρετικές. Έχοντας γράψει παράλληλα και υπέροχα λαϊκά τραγούδια. Αν ρίξεις μια ματιά στην δισκογραφία του θα τρομάξεις.

Αριστουργήματα έχει γράψει. Και καθώς μιλάει με τον κόσμο, διαπιστώνεις και την ποιότητά του, σαν συνθέτη και την ευγένεια που τον διακρίνει. Να μην ξεχνάμε ότι έζησε για 15 χρόνια στο Παρίσι κι έπαιξε πιάνο για να τραγουδήσουν η Μπριζίτ Μπαρντό και η Πία Κολόμπο.

Το να πας και να ζήσεις αυτή τη μυσταγωγία, πέρα από φόρο τιμής σε ένα μεγάλο μουσικό, είναι δικό σου κέρδος. Ότι τον έχεις δει και τον έχεις ακούσει, από τόσο κοντά, να παίζει τη 'Μαρκίζα', το 'Ποτέ Ξανά' και τους 'Δρόμους του Βερολίνου'.

Πηγή: www.oneman.gr

Πηγή: www.musicpaper.gr

Τον Αλκίνοο Ιωαννίδη τα τελευταία χρόνια τον έχουμε συνηθίσει σε μεγάλους χώρους, με πολύ κόσμο. Με φουλ μπάντα ή και μόνο του. Με ποτά, φωνές, γκαρσόνια, μεγάλα ηχεία, κρατήσεις και μεγάλες παρέες. Ο Αλκίνοος Ιωαννίδης όμως, πριν δύο μέρες, εμφανίστηκε "συνωμοτικά" στην ιστορική μπουάτ Απανεμιά στην Πλάκα. Και δεν ήμασταν εκεί. Το είδαμε το ματς από την τηλεόραση που λένε. Δηλαδή από το Youtube.  Που και που καλλιτέχνες όπως ο Αλκίνοος Ιωαννίδης, που έχουν γνωρίσει την αποδοχή και την αποθέωση του κόσμου είναι σημαντικό να παίζουν σε έναν κλειστό χώρο για 70-80 άτομα, γιατί είναι σα να βρίσκουν κάτι από τη ρίζα αυτού που τους έφερε πάνω στη σκηνή. Σα να επαναπροσδιορίζουν μέσα τους τις λέξεις, επικοινωνία, καλλιτέχνης, κοινό, μουσική, παράσταση κλπ.    Κάτι σαν το στίχο που έχει τραγουδήσει ο ίδιος "Αλλάζουνε εντός μου τα σύνορα του κόσμου". Τελικά, καλύτερα που δεν ήμασταν εκεί πολλοί. Θα του το χαλάγαμε. Έτσι έπρεπε. Να είναι αυτοί οι λίγοι που το έμαθαν από στόμα σε στόμα, χωρίς να ανακοινωθεί στα μέσα και στα έξω.   Μία γεύση για το τι έγινε εκεί μπορείτε να πάρετε παρακάτω: 

Πηγή:http://imaginistes.com/

Απόγευμα Tρίτης κτυπάει το  τηλέφωνο…  Στην άλλη γραμμή ένας φίλος από τα παλιά να με ρωτάει: «θα πάμε στην Απανεμιά, θα έρθεις;»  Μερικές φορές είναι δύσκολο να αρνηθείς όσο κουρασμένος και να είσαι…  Απαντώ ναι, θα έρθω…

Η Ιστορική  Μπουάτ  Απανεμιά,  από το1964 στην Πλάκα, στο βράχο  κάτω από την Ακρόπολη,  στην οδό Μνησικλέους και Θόλου  4,  που από το1964 έχει φιλοξενήσει πολλούς από τους πιο σημαντικούς δημιουργούς της ελληνικής μουσικής, γραφεί μια μοναδική ιστορία.  Συνεχίζει και σήμερα να κρατά τη μνήμη και τη φλόγα του ελληνικού τραγουδιού ζωντανή, δίνοντας διαρκώς χώρο σε νέους καλλιτέχνες και πρωτοποριακές ιδέες, μέσα στην διαχρονική ατμόσφαιρα της μπουάτ. Η Απανεμιά σήμερα είναι ένας δημοφιλής χώρος ψυχαγωγίας κόντρα στους καιρούς, είναι μια όαση, ένας οίκος τέχνης, ένα κρυφό σχολειό. Στην Απανεμιά  οι θαμώνες κάθονται  μόλις λίγα μέτρα μακριά και ο ερμηνευτής έχει στην διάθεσή του λιτά πράγματα, μια κιθάρα, ένα πιάνο…  Η λιτότητα στο μεγαλείο της, με μεγάλο περίσσευμα διάθεσης για συνεύρεση και τραγούδι.

Στην μπουάτ Απανεμιά ο καλλιτέχνης έχει άμεση επικοινωνία με το κοινό, νιώθεις την ενέργεια γύρω σου. Άλλωστε και οι ίδιοι οι  θαμώνες είναι άνθρωποι της τέχνης. Θα μπορούσα να θυμηθώ βραδιές που στο διπλανό τραπεζάκι καθόταν ο ποιητής και πεζογράφος  Σταύρος Σταυρόπουλος ή στην παρέα μας να είναι ο ποιητής Λινός Ιωαννίδης. Να βλέπουμε εκεί μια από τις πιο μεγάλες ποιήτριες εν ζωή, την Κατερίνα Αγγελάκη Ρουκ ή αργά το βράδυ να μας επισκέπτεται ο μουσικός και τραγουδιστής  Λεωνίδας Μπαλάφας. Να είναι εκεί κοντά ο μουσικός και σύνθετης Τάκης Τζουνάτος, να κάθεται στα  διπλανά τραπεζάκια ο μουσικός – πιανίστας Νίκος Πλάτανος, να ανταλλάσουμε χαιρετισμούς με τον αυτοσχέδιο μουσικό και κατασκευαστή μουσικών οργάνων, τον Άρτεμη Κάγκα, να γνωρίζουμε φίλους του Τάσου Λειβαδίτη… 

Στην  μπουάτ Απανεμιά συντελείται όργιο πνεύματος και τέχνης.

Απανεμιά – Ταξίδι σε Άλλη Εποχή

Χριστίνα Βραχάλη

 Μπουάτ. Στα γαλλικά σημαίνει «μικρό κουτί». Στα ελληνικά, τόπος συνάντησης. Χώρος προβληματισμού και έκφρασης. Χαμηλός φωτισμός. Μικρές καρέκλες. Οδός Ονείρων. Ακρόπολη. Απανεμιά… Από το 1964 μέχρι σήμερα, μισό αιώνα μετά, στέκει σταθερή και απτόητη, στην οδό Θόλου 4.

Στα λίγα τετραγωνικά της, (όχι στα 12!) – αλλά στην περίσσια ζεστασιά της, έχει φιλοξενήσει γενιές και γενιές. Και πολλούς από τους πιο σημαντικούς δημιουργούς και τραγουδιστές της ελληνικής μουσικής. Από τον αξέχαστο και μοναδικό, Δημήτρη Μητροπάνο μέχρι το ..νέο αίμα του Λεωνίδα Μπαλάφα!

Δεν είχα την ευκαιρία να βρεθώ νωρίτερα στην «Απανεμιά». Ευτυχώς η Μίνα ήταν η αιτία και ο Μάνος η αφορμή για να κάνω αυτό το όμορφο ταξίδι… Στο παρελθόν μου. Να γίνω η μητέρα μου και ο πατέρας μου που σύχναζαν εκεί. Να τραγουδήσω το τραγούδι τους. Να νιώσω αυτή τη γλυκιά μελαγχολία. Τη νοσταλγία. Τη μυσταγωγία. Να μετέχω κι εγώ σ’ αυτή την «ιεροτελεστία».

Να έχω το νου μου στην πόρτα. Να φυλάω κι εγώ τσίλιες, μήπως το τραγούδι είναι «απαγορευμένο», καθώς την εποχή της δικτατορίας οι μπουάτ ήταν στέκια ανθρώπων δημοκρατικών πεποιθήσεων. Κι αυτό το ένιωσα. Σαν να περνά από πάνω μου η ιστορία. Σαν να επαναλαμβάνεται.

Στην «Απανεμιά» η απλότητα σε αφοπλίζει. Η επαφή. Η αμεσότητα. Η αλήθεια. Η αγάπη. Η ανάγκη για επικοινωνία, μέσω του πιο αποτελεσματικού και αληθινού τρόπου. Του τραγουδιού… Των στίχων.. Της μελωδίας… Εκατό άνθρωποι σαν ένας..

Ο Καββαδίας, ο Ελύτης, ο Λειβαδίτης, ο Βάρναλης, ο Πάνου…  ζωντάνεψαν μπροστά μου. Μα την αλήθεια πόσο λείπει από την καθημερινότητά μου ο ήχος του Τσιτσάνη, του Παπαϊωάννου, του Λοϊζου, Χατζιδάκι, του Θεοδωράκη…

Αυτή είναι η κληρονομιά μας, και ό,τι μας έχει απομείνει.. Οι ιστορίες του Κυρ Σωτήρη. Ο λόφος του Φιλοπάππου. Η βόλτα στα στενά της Πλάκας. Μέρα και νύχτα, διαφορετική ομορφιά. Η θέα του Παρθενώνα που κόβει την ανάσα. Η Απανεμιά…

Πηγή: http://12tetragonika.gr/